استاندارد های برق کشی ساختمان
هر شغلی قوانین و استاندارهایی دارد، انتقال برق به یک مجموعه ی ساختمانی مسکونی، اداری یا صنعتی که به آن برق کشی می‌گویند از این قاعده مستثنی نیست.
رعایت استاندارد های برقکشی اهمیت بسیاری دارد چون برق رابطه مستقیمی با امنیت ساختمان دارد و اگر به خوبی اجرا نشود خطراتی به دنبال دارد؛ مقرراتی که ممکن است توسط برقکاران حرفه‌ای رعایت نشود اما شما به عنوان صاحب خانه باید به آن ها آشنا باشید و رعایت آنها را از برقکاری که برایتان کار می‌کند طلب کنید!
اولین اقدامی که باید برای برق کشی ساختمان انجام داد تهیه نقشه برق است. در نقشه برق اطلاعات طرح برق به برقکار برای اجرا ارائه می‌شود. این نقشه می‌تواند از سوی شما و یا مهندس برق مربوطه ارائه شود. شروع به کار از روی نقشه می‌تواند به کار شما به عنوان یک برقکار سرعت و ظرافت ببخشد و یک ساختمان را کاملا اصولی و بر اساس استانداردها برق کشی نمائید.
استاندارد های برق کشی چیست؟
برق کشی ساختمان اقدامی برای رساندن برق جهت تامین انرژی به صورت تک فاز یا سه فاز با ولتاژها و آمپرهای مختلف به ساختمان است. برقکشی به ساختمان های مختلف با هم متفاوت است و هر یک قواعدی دارد. سیم کشی ساختمانی در واقع مبحثی حساس است که در انجام آن باید نکات و استانداردهای مختلفی را در نظر گرفت البته این کار نیاز به نیروی متخصص دارد ولی کسب اطلاعات در این زمینه ممکن است برای شما نیز مفید باشد. یکی از مهم ترین نکاتی که ملزم به رعایت هستیم، استانداردهایی است که به صورت دقیق در مواردی مانند فاصله ها، قطر سیم ها، طرفیت فیوزها، سطح مقطع سیم ها، مکان های درست قرار دادن کلیدها و پریزها و غیره را مشخص می کند و باید به صورت دقیق از آنها پیروی کرد. در ادامه به صورت خلاصه این استانداردها را بررسی می کنیم :
1. رعایت حریم شبکه های توزیع برق یکی از مهم ترین اصول برق کشی ساختمان است و به این صورت که برای برق ولتاژ 220 تا 380 ولت باید از سیم 1.5 متر استفاده شود و برای ولتاژ 20 کیلو ولت، از سیم 3 متر.
2. با جریان نشتی حداکثر 30 میلی‌آمپر حتما باید از کلید محافظت جان استفاده شود.
3. در همه موارد برقکشی به جز سیستم اطفاء حریق سیم‌کشی باید سه سیم باشد. سیم پریزها باید در 2.5 میلی متر مربع، سیم روشنایی ساختمان، 3 در 1.5 میلی‌متر مربع.
4. برای چاه ارت، باید کارتکس چاه گرفته شود و برای چاه مقاومت 2 اهم در نظر گرفته شود.
5. پریزها باید حداقل از کف 30 سانتی‌متر و کلیدها از کف 110 سانتی‌متر فاصله داشته باشند. در آشپزخانه، پارکینگ و پشت‌بام این فاصله باید 110 سانتی‌متر باشد. پریزهای پشت بام و پارکینگ حتما باید درپوش داشته باشند تا از برف و باران در امان بمانند. استاندارد ارتفاع نصب کلید فن از کف 120 سانتی‌متر است. پریز در بالای شیرگاز باید حداقل 50 سانتی‌متر از شیر گاز فاصله داشته باشد.
6. نصب کردن فن در حمام ممنوع است. فقط نصب نوع IP44 مجاز است. این نوع از فن معمولاً در بازار کمیاب است. اما اگر یافتید و خواستید نصب کنید باید 60 سانتی‌متر با آب خروجی از دوش فاصله داشته باشد. کلید و فیوز هم باید در مسیر فاز قرار داده شوند. زیر هر پیچ باید در نهایت دو سیم بسته شده باشد.
7. بهتر است اتصالات، سرسیم بلند داشته باشند یا دست‌کم به شکل سؤالی بسته شوند؛ یعنی سیم‌پیچ از سمت چپ زیر پیچ عبور کند و پیچ با چرخاندن به سمت راست سفت شود.
8. از یک فیوز درنهایت 12 انشعاب می‌توان گرفت.
9. برای نصب وان کلید محافظت جان جداگانه باید نصب شود.
10. برای ولتاژکردن تجهیزات برقی، هم‌بندی ضروری است.
11. قطر سیم تلفن و دربازکن باید حداقل 0.6 میلی متر و شیلددار باشد.
12. استاندارد سطح مقطع سیم ها به این صورت است که روشنایی‌ها، 1.5 میلی متر مربع، پریزها، 2.5میلی‌متر مربع، برق اصلی، 4 میلی مترمربع.
13. باید ظرفیت فیوزها برای روشنایی 10 آمپر، پریز، 16 آمپر، کولر گازی، 20 آمپر و کنتور 25 آمپر باشد.
14. برای هر پریز معمولا به یک فاز و یک نول نیاز داریم. بین دو پریز دو رشته سیم 2.5 قرار می‌گیرد بنابراین هر پریز برق دو رشته سیم دارد و راه ارتباط آنها با پریز، ترمینال‌ها هستند. در غیر این صورت، اتصال سیم‌ها به هم و سپس به پریز مقدور است.
15. اندازۀ جعبه فیوزها به تعداد کلیدهای مینیاتوری و خط‌ها مربوط است. سیم نول واردشده به جعبه‌فیوز به ترمینال نول‌ها متصل می‌شود.
شاید در نظر اول دانستن این موارد ضرورتی نداشته باشد اما دانستن این موارد کمک می کند که اگر روزی ساختمان ما نیاز به برقکشی یا تعمیرات برقی داشت، از کار متخصصان آگاهی بیشتری داشته باشیم. شاید بتوانیم مشکلات بعدی را بهتر و سریع تر تشخیص بدهیم.
